Struikelstenen in Foxhol

Op 13 mei 2022 zijn 15 Stolpersteine onthuld voor de inwoners van Foxhol die slachtoffer werden van de Tweede Wereldoorlog. Om praktische redenen besloot de Stichting Herdenkingsstenen Midden-Groningen om de stenen in Foxhol (in overleg met het dorp) te plaatsen bij het verzetsmonument op de hoek van de Meeuwenstraat en de Pluvierstraat.

Familie Nijveen

Jakob Nijveen (*02-05-1883 - ✡26-10-1942) werd geboren als zoon van Benjamin Nijveen en Rachel Leviet in Anloo. Hij was slager en koopman van beroep. Op 11 maart 1911 trouwde Jakob in Hoogezand met Betje Nijveen-Bollegraaf (*19-02-1889 - ✡11-12-1942), geboren in Foxhol als dochter van Berend Bollegraaf en Hendel Levie. Betje was huisvrouw.

Het echtpaar kreeg vijf kinderen: Benjamin Nijveen (*02-01-1912 - ✡10-03-1942), Barend Nijveen (*23-07-1914 - ✡22-06-1942), Rachel van Delft - Nijveen (zie familie Van Delft), Hendrina Nijveen en Hartog Nijveen (*24-07-1924 - ✡30-09-1942). Het gezin woonde aan de Foxholster Hoofdweg 31 te Foxhol (in 1941 veranderde het huisnummer in 33). Hartog Nijveen was een fanatieke voetballer en was lid van de Foxholster voetbalvereniging FVV.

De broers Benjamin en Barend waren kleinveehandelaars. Ze runden samen met hun vader een slachterij in Foxhol. Op 9 juli 1941 werden beide zoons gearresteerd door de veldwachter en leden van de SS. Zij werden er (als onderdeel van een groep) van verdacht illegaal schapen en runderen verhandeld en geslacht te hebben. De hele groep werd naar de gevangenis in Groningen getransporteerd en veroordeeld. Vervolgens werden zij op transport gezet naar concentratiekampen, waar ze allemaal zijn omgekomen. In 1942 werden ook vader, moeder en jongste zoon Hartog opgepakt en op transport gezet naar Auschwitz.

Jakob Nijveen stierf op 59-jarige leeftijd in Auschwitz.
Betje Nijveen-Bollegraaf stierf op 53-jarige leeftijd in Auschwitz.
Barend Nijveen stierf op 27-jarige leeftijd in Mauthausen.
Benjamin Nijveen stierf op 30-jarige leeftijd in Oranienburg.
Hartog Nijveen stierf op 18-jarige leeftijd in Auschwitz.

Familie Simons

Saartje Simons-Levie (*06-11-1870 - ✡17-09-1943) werd geboren in Hoogezand. De vader van het gezin, koopman Simson Simons (*26-02-1858 - ✡1935), was al in 1935 overleden. 
Samen met Simson kreeg Saartje 7 kinderen: Zadok Simons (*16-05-1894 - ✡13-09-1942), Kaatje Simons (*23-08-1895 - ✡11-12-1942), Jacob Simons (*06-09-1897 - ✡03-06-1971), Frouwke Simons (*13-01-1899 - ✡onbekend), Julius Simons (*14-07-1901 - ✡17-07-1902), Philippus Simons (*23-01-1903 - ✡onbekend) en Israël Simons (*12-05-1910 - ✡08-01-1944).

Saartje woonde aan de Meerweg 32, samen met haar zoon Israël Simons, die werd geboren in Foxhol en slager van beroep was. Zij werden samen op transport gezet en keerden nooit terug.

Saartje Simons-Levie stierf op 72-jarige leeftijd in Auschwitz.
Israël Simons stierf op 33-jarige leeftijd in Auschwitz.

Naatje Simons-Bollegraaf (*09-09-1909 - ✡17-09-1943) werd geboren in Slochteren als dochter van Levi Simon Bollegraaf en Esther Cohen. Naatje was huisvrouw. Ze was getrouwd met Philippus Simons (*23-01-1903 - ✡onbekend), geboren in Hoogezand als zoon van Saartje Simons-Levie (*06-11-1870 - ✡17-09-1943) en Simson Simons (*26-02-1858 - ✡1935). Ze hadden samen een kind: Saartje Simons (*07-06-1935 - ✡17-09-1943), geboren te Hoogezand.

Phillipus overleefde als enige Joodse inwoner van Foxhol de oorlog. Hij had een slagerij aan de Foxholster Hoofdweg 89, hier vind je nu de cafetaria van Foxhol. Philippus werd met zijn gezin op transport gezet. Hij overleefde verschillende kampen, maar zijn gezin keerde niet terug.

Naatje Simons-Bollegraaf stierf op 34-jarige leeftijd in Auschwitz.
Saartje Simons stierf op 8-jarige leeftijd in Auschwitz. 

Foto van Naatje en Fillipus

Familie Van Delft

Barend van Delft (*27-10-1910 - ✡30-09-1942) werd geboren in Slochteren en was metaalbewerker van bereoep. Hij was getrouwd met huisvrouw Rachel van Delft-Nijveen (*20-04-1917 - ✡11-12-1942) uit Hoogezand. Zij was de dochter van Jakob Nijveen en Betje Nijveen-Bollegraaf. Ze hadden een zoon: Abraham van Delft (*20-04-1941 - ✡11-12-1942), geboren in Hoogezand.

Barend van Delft stierf op 31-jarige leeftijd in Auschwitz.
Rachel van Delft-Nijveen stierf op 25-jarige leeftijd in Auschwitz.
Abraham van Delft was nog maar 1,5 jaar oud en stierf in Auschwitz.

Familie Levie

Mozes Levie (*03-11-1874 - ✡01-09-1942) werd geboren als zoon van Jakob Levie en Kaatje de Beer in Hoogezand. Hij was veehandelaar van beroep. Mozes was getrouwd met huisvrouw Johanna Levie-Simons (*27-08-1877 - ✡11-12-1942), geboren als dochter van Zadok Simons en Betje Simons-van Coeverden te Groningen. Ze woonden aan de Meerweg 11. Dit pand werd in 1962 afgebroken.

Samen hadden zij vier kinderen: Jacob Levie (*03-04-1900 - ✡11-12-1942) die lompenhandelaar was; Simson Levie (*29-11-1905 - ✡23-11-1942) die fabrieksarbeider bij een chemische fabriek was; Israël Levie (*22-07-1912 - ✡31-01-1944) die veehandelaar was en Filippus Levie (*20-12-1919 - ✡30-09-1942) die handelaar in oude materialen was.

Op 9 juli 1941 werd Mozes Levie samen met zijn zoon Simson gearresteerd voor het illegaal slachten van runderen en schapen. In 1942 wordt ook Johanna opgepakt. Het gezin overleeft de oorlog niet. Zoon Simson woonde destijds aan de Kalkwijk bij zijn broer Jakob.

Mozes Levie stierf op 67-jarige leeftijd in Oranienburg.
Johanna Levie-Simons stierf op 65-jarige leeftijd in Auschwitz.

Cornelis Nieboer

Cornelis Nieboer (*07-02-1897 - †01-04-1942) werd geboren als zoon van Hendrik Nieboer en Grietje Hoving in Hoogezand. Cornelis was in 1918 in Hoogezand getrouwd met Janna Visser, (*10-08-1897 - †27-09-1985) zij leefde nog tot 1985. 

Samen kregen ze drie kinderen: Grietje Nieboer (*31-12-1919 - †01-10-2005), Klaas Nieboer (*14-08-1925 - †22-08-1944) en Jantje Nieboer (*21-01-1931). Cornelis had een slachterij aan de Meerweg 12. Dit pand werd in 1963 afgebroken om een toegangsweg te maken naar de aardappelmeelfabriek Scholten (nu Avebe). Cornelis was ook één van de illegale slachers die op 9 juli 1941 werden opgepakt. Ook hij keerde nooit terug. Ook zoon Klaas overleefde de oorlog niet, hij zat in het verzet en werd in 1944 in Vught gefusilleerd. Zijn naam staat, samen met twee andere Foxholster verzetshelden, op het verzetsmonument. Zijn naam vinden wij bovendien terug in het dorp. De Meerweg kennen wij nu als de K. Nieboerweg.

Cornelis Nieboer stierf op 45-jarige leeftijd in Wewelsburg, Duitsland.

Foto's van de Stolpersteine in Foxhol


 Alle Stolpersteine bij elkaar

 
 5aefec37 8005 1413 e74b f8289d919457  onthulling
 Op de eerste foto de voormalige Meerweg (later veranderd in K. Nieboerweg) aan het Foxholsterdiep, omstreeks 1940. Op de tweede foto de onthulling van de Stolpersteine bij het verzetsmonument in Foxhol.

 

Publicatiedatum: 10-06-2022
Auteur: Rachel Hiemstra