Tripscompagnie

Tripscompagnie (Gronings: Tripskomnij) is een veenkolonie gelegen in de voormalige gemeenten Hoogezand-Sappemeer, Menterwolde en Veendam. Het dorp ontstond langs het Tripscompagniesterdiep dat in 1640 werd gegraven in opdracht van Adriaan Trip om de turf uit de omliggende venen te kunnen winnen. De kolonie werd gesticht in 1648 en genoemd naar de vervener Adriaan Trip.

Oldambtster boerderijen

Na de vervening werd het land voornamelijk gebruikt voor akkerbouw. Veel boerderijen in het dorp zijn van het Oldambtster type. Bij dit type boerderij zijn het woonhuis en de schuur in elkaars verlengde gebouwd.

 Eén van de boerderijen in Tripscompagnie van het Oldambtster type.

l'Esperance

Aan het eind van de 19e eeuw in het jaar 1898 werd de aardappelmeelfabriek l’Esperance in Tripscompagnie gevestigd. De twee broers Geling zijn aardappelboeren en stichten samen met hun zwagers de fabriek. Om de fabriek van brandstof te voorzien wordt in noordoost Overijssel veengrond opgekocht.  In 1923 houdt de fabriek op te bestaan.

 Ter hoogte van de brug gelegen de "Boompjesweg" (links). Rechts de Nieuweweg met de smederij van Stoit, later van S.H. Lukkien. Voor het café van Talens (rechts) wordt een vergadering in de open lucht gehouden. Achter de brug de contouren van de aardappelmeelfabriek L'Esperance. (omstreeks 1900-1905)

Van school tot dorpshuis

In 1863 werd er een lagere school in het dorp gevestigd. In het jaar 1983 werd de school gesloten en kreeg het gebouw de functie van dorpshuis.

 Voormalige lagere school en ten tijde van de foto Dorpshuis Nooitgedacht.

De zoutmijn van Tripscompagnie

Bij het boren naar aardgas in Oost-Groningen stuitte Shell in de jaren zestig op een diepte van ongeveer 2 kilometer op zechsteinzout met veel magnesiumchloride van grote zuiverheid. Na de eerste proefboringen in 1972 richtten Shell-Billiton en de NOM samen een bedrijf op onder naam Billiton Refractories voor het winnen en verwerken ervan. In 1981 werd gestart met de productie. Nadat Shell-Billiton zich in 1994 terugtrok deed het Belgische Lhoist S.A. zijn intrede en veranderde de bedrijfsnaam in Nedmag Industries Mining en Manufacturing BV. Voor de winning van het magnesiumzout heeft Nedmag Industries een zoutmijn van 1,5 kilometer diep ten zuien van Tripscompagnie. Door middel van ‘oplosmijnbouw’ wordt het zout gewonnen. Men injecteert water in de bodem om een magnesiumzoutlaag op te lossen. Het opgeloste zout wordt via een andere buis naar de oppervlakte gebracht. Het zoute water wordt in de fabriek in Veendam verder verwerkt tot Dead Burned Magnesium.

In 2010 is onderzoek gedaan naar de mogelijkheid om de ontstane polder bij Tripscompagnie vol te laten lopen met grondwater. De gemeente wilde onderzoeken of er voldoende belangstelling zou zijn voor het zogenoemde Trips’ Saltbeach. Het magnesium in het grondwater zou zich lenen voor een heilzaam bad. Tot op heden zijn er nog geen stappen ondernomen om het plan uit te voeren.

Helaas is niet iedereen zo positief over de zoutwinning. Inwoners van de omliggende dorpen protesteerden al geruime tijd tegen de uitbreiding van de zoutwinning door Nedmag. Men maakt zich zorgen over de leefbaarheid van de omgeving. Zo vreesde men voor schade aan woningen en gebouwen door bodemdaling en voor overlast door werkzaamheden en lawaai. Inwoners van Kiel-Windeweer, Zuidlaarderveen en Oud Annerveen waren dermate ongerust over de uitbreidingsplannen van Nedmag dat ze zich verenigden in de stichting Stop Zoutwinning. Deze ongerustheid was niet ongegrond. Op 20 april 2018 constateerde Nedmag drukverlies bij een van de bronnen van het zoutveld Tripscompagnie op een diepte van 1800 meter. Ook in andere bronnen van het zoutveld werd vervolgens drukverlies geconstateerd. Er is zout weggestroomd naar de bovenliggende laag met poreus zandsteen. In de dagen erna werd de druk gestabiliseerd, maar werd wel besloten het zoutveld Tripscompagnie uit voorzorg, tien jaar eerder dan gepland, gelijkmatig af te bouwen. Later bleek dat het lek niet gedicht kan worden en ook de oorzaak is voor alsnog onbekend. De Stichting Stop Zoutwinning heeft bovendien documenten ontvangen waaruit naar voren komt dat er in de komende twee jaar een bodemdaling van maar liefst 25 centimeter wordt verwacht. Ook voor het boren van nieuwe putten voor zoutwinning in Borgercompagnie heeft het Staatstoezicht op de Mijnen de minister van Economische Zaken en Klimaat geadviseerd geen vergunning af te geven. Op de website van de stichting kunt u meer informatie vinden over hun doelen en acties.

Publicatiedatum: 1 januari 2018
Auteur: Rachel Hiemstra