Historische Kring Menterwolde publiceert interessant artikel over tijdelijk NSB-interneringskamp in Zuidbroek

Onlangs publiceerde de Historische Kring Menterwolde een indrukwekkend artikel van Anton Koekkoek in hun tweemaal per jaar uitgegeven bulletin. Het artikel gaat over het tijdelijke NSB-interneringskamp in Zuidbroek.

De opmars van de geallieerden in de richting van Nederland zorgde bij de NSB-ers in ons land voor grote paniek. De opmars resulteerde op 5 september 1944 in Dolle Dinsdag. Nederlanders hulden zich in oranje kledij en tegelijkertijd vreesden de NSB-ers voor vergeldingen.

Er ontstond een grote vluchtstroom. Besloten werd dat de beste plek voor evacuatie het Noord-Duitse platteland was, de Lünenburger heide. Mannen, vrouwen en kinderen snelden naar Westerbork. Ja dat leest u goed, dit was namelijk de enige plek in Nederland waar alle infrastructuur aanwezig was. De Joden konden wel wachten, NSB-ers hadden voorrang. Zo werden zij in dezelfde goederenwagons naar Duitsland gereden, maar niet zonder gevaar. Onderweg moest geregeld gestopt worden i.v.m. luchtaanvallen en velen overleefden de reis niet. Op hen die arriveerden wachten ver van ideale omstandigheden. In kampen met weinig voorzieningen werden de meesten opgevangen en ze moesten ook nog eens aan het werk! Velen werden ziek of hadden luizen.

In februari 1945 was de maat vol. De 'Lünenburgers' werden in goederenwagons teruggestuurd naar Noord-Nederland. In eerste instantie werden ze bij gelijkgestemden ondergebracht, maar er was meer ruimte nodig, dus ook scholen en leegstaande gebouwen werden gebruikt. Ook dat was niet voldoende. Inwoners van de dorpen werden gedwongen om de Lünenburgers in huis te nemen.

Na de bevrijding werden alle foute Nederlanders door de Binnenlandse Strijdkrachten gesommeerd zich te verzamelen op aangewezen plaatsen. Zo ook in Zuidbroek. In het verenigingsgebouw van de Vereniging van Volksvermaken werden zij opgesloten. Dit was uiteraard geen ideale plaats, de omstandigheden waren primitief. Ook hier ontstonden ziektes en vielen doden. Uiteindelijk werd besloten dat deze mensen terug moesten naar waar ze vandaan kwamen. In juli en augustus werden dagelijks honderden geïnterneerden op transport gezet. Terug naar waar ze vandaan kwamen. Uiteindelijk werden van de bijna 140.000 geïnterneerden zo'n 66.000 van hen veroordeeld.

Dit is maar een korte samenvatting van het indrukwekkende verhaal. Het gehele verhaal is gepubliceerd in het bulletin van de Historische Kring Menterwolde. Het bulletin wordt exclusief voor leden twee keer per jaar uitgegeven. Voor meer informatie of om lid te worden kunt u terecht op de website van de Historische Kring Menterwolde.

 

Publicatiedatum: 19 augustus 2019
Auteur: Rachel Hiemstra

Bronnen: 

  • Bulletin Historische Kring Menterwolde