Uitstapjes in historisch Midden-Groningen

Lekker buiten op pad in onze gemeente en even genieten van de Midden-Groningse historie en het landschap? Tijdens de lockdown maakte wij een lijst met leuke uitstapjes die buiten zijn en ook nog eens helemaal gratis.

Download de pdf 'Uitstapjes in historisch Midden-Groningen'

De versie met enkel tekst leest u hieronder:

Uitstapjes in historisch Midden-Groningen

Fraeylemaborg Slochteren

Een rondje Fraeylemaborg is altijd genieten. Als de zon schijnt schitteren de borg, die in de 18e eeuw haar huidige uiterlijk kreeg, en bijgebouwen prachtig in de omliggende gracht. Ook het landgoed is zeker het bezoeken waard. De paden, bruggetjes en Follies maken de wandeling ook met kinderen een leuk uitstapje.

Hoofdweg 30, Slochteren
https://fraeylemaborg.nl/ 

Zwaneveldsgat Kolham

Het Zwaneveldsgat is ontstaan door het afgraven van zand voor de spoordijk van het Woldjerspoor, dat liep van Groningen, via Slochteren naar Weiwerd. De eerste trein reed in 1929 over het spoor. In de Tweede Wereldoorlog werd de lijn afgebroken door de Duitsers, om de materialen te gebruiken aan het oostfront. In 1997 werd op initiatief van de Vereniging Dorpsbelangen Kolham een stuk van ongeveer tachtig meter spoor teruggelegd. Op deze plek in het landschap herkent u de oude spoordijk nog. Vijf van de zeven stationsgebouwen van het Woldjerspoor staan er nog. Als u langs de bosrand loopt kunt u aan de achterzijde van het voormalige stationsgebouw de stationsnaam ‘Kolham’ nog lezen. In het gebied lopen ook een aantal pony’s. Voor kinderen is er een leuk kabouterpad uitgestippeld. U kunt zelf de paaltjes volgen of voor een paar euro een leuk pakketje aanschaffen met route-ketting, uitleg, opdrachtenkaart, puntmuts en een herinnering.

Uiterdijk, Kolham
Woldjerspoor: https://historischarchief.midden-groningen.nl/ontdekken/verhalen-van-midden-groningen/omgeving/de-woldjerspoorweg 
Kabouterpad: https://ecomotion.nl/kabouterpad/

Het Roegwold

Waar het Schildmeer al een heel oud natuurlijk meer is, is het aangrenzende Roegwold een gebied met zowel oude als nieuw aangelegd natuur. Het is een afwisseling van graslanden, lage plassen en moerassen en hogere zandheuvels.
Het knuppelpad, een pad over het water, is zeker het bezoeken waard.

Dannemeerweg 8-4, Schildwolde
https://www.staatsbosbeheer.nl/natuurgebieden/roegwold

Heemtuin en natuurpark tussen de venen Muntendam

De Heemtuin en het omliggende natuurpark zijn een prachtige plek voor een wandeling. Een wandeling door het gebied neemt u mee in een reis door de tijd. Van zandvlakten begroeid met mossen tot bosgebied. Het mammoetpad, waarbij je een stuk over het moeras/ water loopt is erg leuk voor kinderen. Het omliggende landschap verschilt in elk jaargetijde. Als u geluk heeft komt u ook de kudde geiten nog tegen.

Nieuweweg 127, Muntendam
http://heemtuinmuntendam.nl/

De juffertoren van Schildwolde

In Groningen staan nog twee van de ooit drie juffertorens. Eén van deze torens staat in Schildwolde. Om de torens heen bestaat een bijzondere sage:
“Er waren eens drie schatrijke zusters die hun jonge jaren vulden met zingen, feesten en dansen. Op een dag kwamen zij tot inkeer en besloten zij hun leven te beteren en hun plezierige leven in rijkdom op te geven. Ze overlegden wat ze met hun kapitaal konden doen voor de wereld en besloten ieder een eigen kant op te gaan. Daar waar iedere juffer neerstreek bouwden ze een hoge toren ter ere van God in de hemel en als boete voor hun zondige leven. De drie torens moesten precies gelijk zijn, omdat ook de juffers gelijk aan elkaar waren. En zo verrezen in Onstwedde, Schildwolde en Holwierde de juffertorens. Alle torens konden van verre worden gezien, waren van onder tot boven van baksteen opgetrokken en een lust voor het oog.”
In werkelijkheid waren de drie torens niet gelijk en het woord juffer verwijst naar de vorm van de toren die een gemetselde naaldspits heeft. Op de toren in Schildwolde staat met smeedijzeren cijfers het jaar 1289. Er wordt echter beweerd dat dit jaartal niet klopt. In het jaar 1829-1830 werd de toren gerestaureerd, mogelijk hebben ze de cijfers toen verkeerd geplaatst en van 1829 1289 gemaakt. Vlak naast de juffertoren vindt u ook het oorlogsmonument van Schildwolde, waar u nog even stil bij zou kunnen staan.

Hoofdweg 166, Schildwolde
http://www.stichtingjuffertoren.nl/

Oosterpark Hoogezand

Het centraal gelegen plantsoen in het Oosterpark in Hoogezand werd in 2001 aangewezen als Rijksmonument. Het is een mooi plantsoen dat in de jaren dertig van de vorige eeuw werd aangelegd. In het park staat een achttiende-eeuwse zonnewijzer. Vroeger heeft er op de noordoever van het eilandje in de westelijke vijver, dat bereikbaar is via de twee karakteristieke houten bruggen, een volière met vogelhuis gestaan. U kunt er een kleine wandeling maken. Komt u aan vanuit het noordwesten dan komt u door de Jan Sangerslaan, genoemd naar een bekende verzetsman die in deze straat woonde. Zuidoostelijk van het park vindt u ook het Joods monument.
Van 6 tot en met 21 februari 2021 is er in het Oosterpark tevens een leuke kunstroute gepland.

Noordersingel, Hoogezand
Oosterpark: http://oosterparkhoogezand.nl/
Jan Sangers: https://historischarchief.midden-groningen.nl/ontdekken/verhalen-van-midden-groningen/oorlog-vrede/gevallen-verzetsstrijders-meint-veninga-jan-sangers-jan-huitzing-en-kees-de-haan

Kropswolderbuitenpolder en Westerbroekstermadepolder

Deze twee polders liggen in het stroom-gebied van de Hunze, die ooit van Drenthe naar de Waddenzee stroomde. Helaas zijn er door landbewerking in het verleden veel soorten planten, vogels en vissen verdwenen. Het Groninger Landschap zorgt er nu voor dat de dynamiek weer deels in het landschap terugkomt. Het is een gebied dat veel historie borgt en waar de wilde paarden en Schotse hooglanders vrij grazen. In de polder vindt u twee molens die nu werken als vispassages. Ook vindt u in de Westerbroekstermadepolder een vogelkijkhut, welke ook voor mindervaliden bereikbaar is. Kortom een heerlijke plek om te wandelen of fietsen en goed om u heen te kijken.

Strandweg, Kropswolde/ Dr. Ebelsweg, Haren
Voor meer informatie kunt u hier kijken: https://www.groningerlandschap.nl/natuur/hunzedal/westerbroekstermadepolder-kropswolderbuitenpolder/

Wandelen bij het Schildmeer

Het Schildmeer is al meer dan een eeuw een populair gebied voor de zeilsport. Sinds 1945 wordt jaarlijks de Schildweek georganiseerd. Zo ontwikkelde het gebied zich steeds meer als recreatieoord. Als u langs het Schildmeer loopt, sta dan ook eens stil bij de oude Haanssluis die in 1866 werd gebouwd in oude Groningse stijl.

Roegeweg, Steendam
Haanssluis: https://www.staatsbosbeheer.nl/natuurgebieden/roegwold/bezienswaardigheden/haanssluis

Borg Welgelegen en tuin in Sappemeer

De 17e-eeuwse borg, gesticht door Jan Cornelis Spiel, is nu niet te bezoeken, maar westelijk van de borg kunt u over een bruggetje de siertuin van borg Welgelegen betreden. De bijzondere tuin is in barok- en landschapsstijl aangelegd en in 2020 werd bekend gemaakt dat de tuin in de nabije toekomst helemaal zal worden opgeknapt in de stijl van omstreeks 1917.

De Vosholen 60, Sappemeer
https://borgwelgelegen.nl/

Het historisch lint van Hoogezand en Martenshoek

In 2020 maakte het Historisch Archief Midden-Groningen in samenwerking met de Groninger Archieven een historische wandeling door Hoogezand en Martenshoek. Deze wandeling is nog steeds te lopen via de Spacetime Layers app of te downloaden op onze website.

Meint Veningastraat 123, Hoogezand
https://historischarchief.midden-groningen.nl/ontdekken/agenda/315-wandelen-langs-het-historisch-lint-van-hoogezand-en-martenshoek

Botjes Zandgat en de Joodse begraafplaats

De omgeving van Botjes Zandgat leent zich prima om een wandeling maken. Het is een zandwinningsgebied dat nog altijd in gebruik is. Het Zandgat werd genoemd naar Feiko Botjes, die hier lang geleden een boerderij had. In de loop der tijd is er veel zand gewonnen. In de beginjaren, toen er nog handmatig gewonnen werd, is er bijvoorbeeld zand gewonnen voor het Woldjerspoor. Wanneer u een stukje zuidelijker loopt, weg van het zandgat, komt u bij de Joodse begraafplaats van Noord- en Zuidbroek. Een begraafplaats met een aantal bijzondere stenen.

Botjesweg, Zuidbroek
https://historischarchief.midden-groningen.nl/ontdekken/verhalen-van-midden-groningen/religie/de-joodse-begraafplaats-aan-de-botjesweg-zuidbroek

Struikelstenen in Midden-Groningen

Wist u dat er ook in onze gemeente verschillende struikelstenen zijn geplaatst? Kleine steentjes die afsteken t.o.v. de stoep en herinneren aan vroegere bewoners van de naastliggende panden die slachtoffer zijn geworden van het nationaalsocialisme tijdens de Tweede Wereldoorlog. Bijvoorbeeld in Muntendam liggen verschillende stenen op korte afstand van elkaar en ook in Noordbroek zijn meerdere stenen geplaatst. Maar ook in de andere dorpen in onze gemeente zijn er een aantal geplaatst. Het is zeker de moeite waard om hier eens aandacht aan te besteden wanneer u er langsloopt. De locaties vindt u op onze website.

Zie lijst via onderstaande link
https://historischarchief.midden-groningen.nl/ontdekken/verhalen-van-midden-groningen/oorlog-vrede/struikelstenen

 

Publicatiedatum: 1 februari 2021
Auteur: Rachel Hiemstra