Harkstede

Vermoedelijk is de naam Harkstede (Gronings: Haakstee of Haarkstee) afgeleid van ‘Haarke’s stee’ (de boerenplaats van Harke).

Het ontstaan van een parochie

De parochie (Groot) Harkstede is van oude datum. De toren stamt uit de Middeleeuwen en stond oorspronkelijk vrij van het voormalige kerkgebouw. Volgens een gedenksteen werd de oude toren in 1657 hersteld. In 1692 begon men met de bouw van het huidige bedehuis. De eerste steenlegging voor de nieuwe kerk vond plaats op 20 juni 1692 door de stichters: mr. Henric Piccardt en Anna Elisabeth Rengers, diens ‘vrouwe’. In de eerste helft van april 1700 volgde de plechtige inwijding van de kerk, waarvan Henric Coeur de meester-metselaar en Geert van der Aa de meester-timmerman waren geweest.

Beeldbepalend voor het dorp

De kerk, grotendeels gebouwd in vijftiende-eeuwse stijl, is een van de weinige, na de Unie van Utrecht verrezen protestantse kerken in Stad en Provincie, die kunstwaarde hebben. Aan de linkerkant van de hoofdingang leidt de stenen trap naar de galerij. Boven de hoofdingang bevindt zich een steensculptuur van twee figuren, in aanbidding voor het Lam Gods. Daaronder de wapens van de geslachten Piccardt en Rengers. Op 1 augustus 1811 (invoering burgerlijke stand) was J. Poelman burgemeester of schout te Harkstede. In de loop van 1818 werd hij opgevolgd door J. Woelesius als adjunct-schout. Deze is dit gebleven tot 1 augustus 1821 (de datum van inlijving van Harkstede). Poelman was afkomstig van Ten Boer. Hij bewoonde de borg Klein Martijn te Harkstede, die hij huurde van jonkheer Renger Hora Siccama van de Fraeylemaborg te Slochteren.

Niet alleen de kerk, maar ook de korenmolen ‘Stel’s Meuln’ uit 1851 is beeldbepalend voor het dorp Harkstede. Deze werd gebouwd als grondzeiler en tien jaar later tot stellingmolen verhoogd. Tot in de jaren zestig van de twintigste eeuw werd de molen door de familie Stel in bedrijf gehouden, maar hij raakte langzaamaan in verval. In 1971 werd de molen gekocht door de Slochter Molenstichting en 11 jaar later geheel gerestaureerd. De molen wordt nu regelmatig door vrijwillige molenaars in bedrijf gesteld.

Faciliteiten in Harkstede

Harkstede heeft twee basisscholen die samen met de openbare bibliotheek, de crèche, de naschoolse opvang en de sportzaal zijn ondergebracht in het educatief centrum ‘de Borgstee’. Ook heeft het dorp enkele winkels, een voetbalvereniging en een volleybalvereniging.

In de omgeving

Vanaf 1996 ontstond aan de zuidkant van het dorp ‘de Borgmeren’, een nieuwbouwwijk aan twee zandplassen (Scharmergat en Webgat) ontstaan door zandwinning voor de aanleg van de A7 gelegen. Ten westen van Harkstede ligt de nieuwbouwwijk Meerstad. Rond het Scharmergat is tevens een recreatiegebied met appartementenverhuur ontstaan.

Ten noordwesten van het dorp lag een roeibaan van internationale afmetingen waar jaarlijks de Martini Regatta en andere wedstrijden werden gehouden. Ook is er een indoorskibaan en een afslagplaats voor golfen. Daarnaast ligt camping Grunopark en recreatiegebied Grunostrand, met onder andere een kabelskibaan en een springschans.